ادبیات داستانی و به ویژه رمان از پرطرفدارترین انواع ادبی‌ست. نوجوانان و بزرگسالان زیادی مایلند اوقات خالی خود را به مطالعه‌ی رمان‌هااختصاص دهند و در دنیای داستان‌ها غرق شوند.
غرق شدن در داستان‌ها و تصور کردن تجربیات شخصیت‌های داستان مثل این است که بارها و بارها زندگی کرده باشی. در دنیای داستان‌ها می‌توانی به شهرهایی سفر کنی که هرگز ندیده‌ای، با آدم‌هایی دم‌خور شوی که نمی‌شناسی و همراه آنها دست به کارهایی بزنی که در واقعیت ممکن نیست. خواندن داستان البته درکنار لذت بخش بودن می‌تواند درس زندگی باشد. فرصتی برای یادگرفتن از تجربه‌های دیگران.
در میان ادبیات داستانی کشورهای مختلف، همیشه دونام فرانسه و روسیه به عنوان دو مقصد همیشگی عاشقان داستان شناخته می‌شوند و همین موضوع بهانه ای شد برای نگارش این مقاله توسط انتشارات رهنما و معرفی بهترین آثار داستانی ادبیات فرانسه.
ادبیات فرانسوی آنقدر گسترده است و آنقدر تعداد شاهکارهای ادبی که به این زبان نوشته شده اند زیاد است که انتخاب کردن ده اثر به عنوان بهترین آثار داستانی ادبیات فرانسه کار آسانی نیست و فهرست بهترین رمان‌های فرانسوی باید طولانی‌تر از این حرف‌ها باشد. اما اگر شما دلتان می‌خواهد با ادبیات داستانی فرانسه آشنا شوید، این مقاله برای شماست.
بیگانه، آلبر کامو
«امروز مامان مُرد. شاید هم دیروز. نمی‌دانم. تلگرامی از خانه‌ی سالمندان به دستم رسید: «مادر درگذشت. مراسم تدفین فردا. با احترام.» این چیزی را نمی‌رساند. شاید هم دیروز بوده است.»
بیگانه، از مهمترین آثار ادبی قرن بیستم و اولین رمان آلبر کامو، برای نخستین بار در سال 1943 یعنی دو سال پیش از پایان جنگ دوم جهانی و زمانی که فرانسه در اشغال نیروهای آلمان نازی بود منتشر شد و توانست توجه مخاطبین و مطبوعات را به خود جلب کند.
داستان روایتی اول شخص است از زبان مورسو، شخصیت اول کتاب، که از مهاجران فرانسوی ساکن الجزایر است. مورسو مردی صادق است و تاب پیروی از قراردادهای این جهان را ندارد.
در ابتدای داستان، مورسو تلگرافی حاوی خبر مرگ مادرش دریافت می‌کند؛ او در مراسم تدفین مادر کوچک‌ترین اندوهی از خود نشان نمی‌دهد و این بی‌تفاوتی موجب تعجب همه‌ی حاضرین میشود.
بیگانه، آنقدر برای زمانه‌ی خود نو بود که سارتر می‌نویسد: بیگانه به راستی با ادبیات امروز بیگانه است. سارتر قلم ساده و بی پیرایه ی کامو را می ستاید و معتقد است نگاه خنثی مورسو در برابر اتفاقات زندگی مخاطب را آزاد می گذارد تا تفسیر لازم را در ذهن خود بپروراند.
بیگانه سومین رمان محبوب جهان است وتاکنون به بیش از 70 زبان زنده ترجمه شده و بارها و بارها توسط مترجمان مختلف به فارسی برگردانده شده است.
خرید کتاب بیگانه اثر آلبر کامو
مادام بوواری، گوستاو فلوبر
مادام بوواری نوشته‌ی گوستاو فلوبر در سال 1857 منتشر شد و به محض انتشار جامعه ی ادبی فرانسه را شگفت‌زده کرد. اغلب از این رمان به عنوان یکی از اولین آثار واقع گرایانه یاد می شود.
مادام بوواری رمانی به ظاهر عاشقانه است که در لایه های عمیق‌تر خود انتقادات تندی از جامعه‌ی آن زمان پنهان کرده است. انتقاد از ازدواج، زندگی زناشویی، مادری، مذهب، پول، قدرت، … فلوبر به هیچ چیز و هیچ کس رحم نمی کند.
اما بوواری، شخصیت اول داستان، زنی روستایی که در صومعه بزرگ شده است و به تازگی ازدواج کرده، رویای زندگی پر از ماجرجویی را در سر می پروراند. یک زندگی شبیه داستان‌های عاشقانه‌ای که در کتاب‌ها خوانده است.
ازدواج با چارلز بوواری، زندگی روزمره‌ی او را به تدریج به افسردگی و کسالت سوق می دهد. با وجود تمام عشقی که شوهرش به او می‌دهد، هیچ چیز با رویاهای اما مطابقت ندارد، حتی تولد دخترش که از او متنفر است و او را به پرستار می‌سپارد تا دیگر مجبور نباشد از او مراقبت کند.
مادام بوواری یکی از مهمترین آثار رئالیستی فرانسویست و مطالعه‌ی آن می‌تواند برای آشنایی با این جنبش شروع مناسبی باشد.
باباگوریو، اونوره دو بالزاک
بابا گوریو بخشی از اثر عظیم کمدی انسانی است، مجموعه‌ای از 90 جلد رمان که بین سالهای 1830 تا 1856 توسط بالزاک نوشته شده اند. کمدی انسانی، اوضاع جامعه‌ی فرانسه و مخصوصا شهر پاریس را در قرن نوزدهم به تصویر می‌کشد.
این اثر بزرگ از داستان‌های به هم پیوسته ای تشکیل می شود، داستان هایی پر از شخصیت های مثبت و منفی، که بالزاک با استادی تمام ساخته و پرداخته، شخصیت هایی که سرنوشتشان با هم گره خورده است.
شخصیت‌پردازی منحصر به فرد بالزاک، پیوند میان داستان‌ها و تکرار حضور شخصیت‌ها، کمدی انسانی را به اثری ماندگار در ادبیات جهان تبدیل می کند. نگاه بدبینانه‌ی بالزاک به جامعه و انسان در کمدی انسانی که اثری رئالیستیستی ست، زمینه ساز به وجود آمدن جنبش ناتورالیسم در فرانسه شد.
بابا گوریو نخستین بار در مجله پاریس به چاپ می‌رسید و بعدتر در سال 1835 به عنوان کتاب منتشر شد. این رمان زندگی روزمره‌ی ساکنان پانسیونی در پاریس را روایت می کند که میان آنها، جوانی شهرستانی به نام اوژن دو راستینیاک نیز زندگی می کند.
اوژن با سری پر از رویا به پاریس آمده تا در میان طبقات بالای جامعه ی پاریسی جایی برای خود باز کند. او در پانسیون با باباگوریو آشنا میشود، پیر مردی تنها و فقیر که به زودی نقش پدر را برای اوژن بازی می‌کند.
این اثر با برجسته کردن عشق نامعقول پدرانه‌ی یکی و جاه طلبی های بی حد و حصر دیگری، جامعه‌ی پاریس را از طریق لایه های مختلف اجتماعی آن به تصویر می کشد.
سرخ و سیاه، استاندال
سرخ و سیاه، که در سال 1830 به چاپ رسید، دومین اثر استاندال است و بی شک در میان برترین کتاب های تاریخ ادبیات جای می گیرد.
سرخ و سیاه زندگی ژولین سورل را در دو قسمت روایت می دهد. ابتدا در سالهای جوانی، در حالی که هنوز در زادگاهش، فرانش-کونته زندگی می کند و بعد زمانی که به پاریس می رود و به عنوان منشی مشغول کار میشود و شیفته ی دختر رئیسش می گردد.
این اثر تصویری شفاف و واقعگرایانه از فرانسه‌ی قرن نوزدهم ارائه می دهدو استاندال این اثر را سرخ و سیاه: شرح وقایع سال 1830 می نامد.
کاندید، ولتر
کاندید رمانی فلسفی در قالب سفرنامه است که در سال 1759 برای اولین بار منتشر شد.
کاندید، شخصیت اول داستان؛ انسانی بسیار ساده و خوش‌باور و در عین حال عملگراست که در خلال ماجراتجویی ها و سفرهای عجیب و غریبش رفته رفته ما را با اندیشه های نوگرانه ی ولتر که از اندیشمندان مطرح عصر روشنگریست آشنا می کند و مطالعه ی کاندید از این نظر مهم است.
ولتر معتقد است که انسان مجبور به قبول سرنوشتی از پیش تعیین شده نیست بلکه قادر است در چگونگی رقم خوردن زندگی خود تاثیرگذار باشد.
بینوایان، ویکتور هوگو
بینوایان نوشته ی ویکتور هوگو یکی از آثار کلیدی ادبیات فرانسه است که در سال 1862 منتشر شد. این رمان تاریخی-اجتماعی پنج جلدی یکی از مهمترین آثار جنبش رمانتیک است.
بینوایان با داستان ژان والژان آغاز میشود. مردی که به جرم دزدی سال‌ها زندانی بوده و حالا بعد از آزادی ناچار است کارنامه‌ی سیاهش را همیشه همراه داشته باشد. ژان والژان از ابتدای کتاب تا زمان مرگش همراه ماست.
طرح داستان بینوایان بسیار وسیع و سرشار از جزئیات است و شامل روایت‌هایی موازی اما به هم پیوسته‌ی شخصیت‌های بسیاریست؛
ژان والژان مرد جوانی که به واسطه‌ی فقر شدید به دزدی نان دست می‌زند، فانتین زنی است که از فشار فقر مجبور به مهاجرت شده، فرزند کوچکش، کوزت را به خانواده‌ی تناردیه می‌سپارد.، کوزت کودکی بسیار سختی را در خانه‌ی تناردیه‌ها تجربه می‌کند و مجبور است برای آن ها سخت کار کند..
داستان بینوایان منتقد وضعیت سخت زندگی مردم فرانسه پیش از انقلاب و به ویژه فقر شدیدیست که طبقات پایین جامعه را دربرگرفته است و نشان می دهد چگونه فقر سرنوشت انسان ها را دگرگون می کند. شهرت بینوایان، به دلیل تصویرهای دقیقیست که هوگو از روزهای انقلابی پاریس ارائه می‌دهد. احزاب، مبارزات مردمی، درگیری‌های مسلحانه، کشتار مبارزین و مقاومت انسان‌های آزاده.
خواندن بینوایان کار ساده‌ای نیست اما اگر تصمیم بگیرید این اثر عظیم را مطالعه کنید، بی‌شک قلم ویکتور هوگو و تصاویر ناب کتاب شما را شیفته خواهد کرد.
ژرمینال، امیل زولا
روگان ماکار نام اثری بیست جلدی نوشته ی امیل زولاست. این مجموعه که بین سالهای 1870 تا 1893 نوشته شده است یکی از برجسته ترین آثار جنبش ناتورالیسم به حساب می آید. این اثر بیست جلدی زندگی خانواده ی روگون ماکار را در طول پنج نسل دنبال کرده و تلاش می کند روابط میان خوشبختی و بدبختی انسان ها ، طبقه ی اجتماعی، محیط و وراثت را مورد مطالعه قرار دهد.
ژرمینال، سیزدهمین اثر این مجموعه در سال 1885 منتشر شد. موضوع اصلی کتاب، زندگی کارگران فرانسویست.
اتین، شخصیت اصلی داستان، کارگر راه آهن، به دلیل سیلی زدن به رئیسش اخراج می شود و بعد از مدتی به عنوان کارگر معدن مشغول به کار می شود.
شخصیت عصیانگر اتین وضعیت دشوار زندگی کارگران معدن را که در طی چند نسل توسط کارفرماها چپاول شده اند برنمیتابد و تصمیم می گیرد این وضعیت را تغییر دهد. او به سازماندهی کارگران برای مبارزه و اعتصابات کارگری دست می زند و موفق میشود مبارزه‌ای علیه کارفرمایان به راه بیاندازد.
معدنچیان، گرچه بعد از دوماه و نیم مبارزه شکست می خورند اما می آموزند که اتحاد ممکن و مباررزه کارساز. این مبارزه آنقدر ادامه پیدا می کند تا نیروهای ارتش بر روی کارگران آتش می کشند و تعدائ زیادی از آنها را می کشند.
در انتهای کتاب وقتی به نظر می رسد سرمایه داران بر کارگران پیروز شده اند، اتین در یک رو ز بهاری به پاریس می رود تا مبارزه ای نو آغاز کند.
شازده کوچولو آنتوان دو سنت اگزوپری
شازده کوچولو موفق ترین اثر دو سنت اگزوپری و یکی از پرفروشترین کتاب های تمام دوران ها، رمانی کوتاه است که برای اولین بار در سال 1943 یعنی دوسال پیش از پایان جنگ جهانی دوم، در آمریکا منتشر شد.
شخصیت اصلی داستان، شازده کوچولو، پسربچه ایست که از سیاره ی دیگری به زمین آمده و سفرهای عجیب و غریبش میان سیاره ها را روایت می کند.
کتاب نثر بسیار کوتاه، ساده و کودکانه ای دارد و به همین دلیل می تواند انتخاب خوبی برای شروع باشد.. راوی داستان یک خلبان ارتش است که به دلیل نقص فنی هواپیمای تک سرنشینش در بیابانی دورافتاده فرود آمده.
شازده کوچولو، کتابی فلسفی ست که در میان تجربه های میان سیاره ای شازده کوچولو،؛ درباره ی عشق، تنهایی و دوستی حرف می زند و کودکان و بزرگسالان می توانند از آن لذت ببرند.
خرید کتاب شازده کوچولو به زبان فرانسوی
سفر به انتهای شب
سفر به انتهای شب اولین رمان لویی فردینان سلین است که در سال 1932 در فرانسه منتشر شد و توانست دو جایزه ی ادبی مهم فرانسه، جایزه ی گنکور و جایزه ی رنودو را از آن خود کند.
نوآوری های سلین در نوشتار، استفاده از سبک محاوره و کلمات خیابانی، سفر به انتهای شب را به یکی از تاثیرگزارترین آثار ادبی قرن بیستم تبدیل می کند.
سلین که پیشتر به عنوان افسر نظامی در جنگ جهانی اول شرکت داشته، شخصیت اصلی داستان، فردینان را با الهام از تجربیات شخصی خود از جنگ خلق کرده است. سلین جنگ را نشانی از زوال و فساد انسانیت می داند.
فردینان تجربیاتش از جنگ جهانی اول در آفریقا و زندگی در آمریکای پس از جنگ را برای ما تعریف می کند. اما سفر به انتهای شب بیشتر از انتقادی ساده بر جنگ است. سلین از همه ی جنبه‌های زندگی و از همه‌ی انسان‌ها انتقاد می کند: ترسو و شجاع، سیاه و سفید، استعماگر و مستعمره، اروپایی و آمریکایی، ثروتمند و فقیر…
سلین با وطن پرستی و ملی گرایی، استعمار و استثمار و بالاتر از همه با سرمایه داری سر مخالفت دارد و در کنار پوچ‌گرایی که درونمایه ی اصلی داستان اوست. تمایل به آنارشیسم در جای جای داستان لمس می شود.
سلین در کنار نفرتی که از آرمان و آرمانگرایی دارد تیغ انتقادش را برای ساختار طبقاتی تیز می کند. از نظر او اطاعت از مافوق برابر است با دست رد زدن به سینه‌ی زندگی.
هیچکس از دایره ی یاس سلین بیرون نیست وبرای شخصیت اصلی داستان او، فردینان، چیزی به اندازه ی وضعیت تمسخرآمیز زندگی انسان موجب درد و نفرت نمی‌شود.
مائده های زمینی، آندره ژید
مائده های زمینی گرچه روایتی ست که به نثر نوشته شده، در واقع شعری بلند است. آندره ژید، برنده‌ی جایزه ی نوبل، میل به آزادی و رهایی از تمام قید و بندهای اخلاقی و مذهبی دارد و در تمام نوشته هایش درگیر جست و جویی دائمی حقیقت است.
مائده های زمینی، شعریست روایی در ستایش انسان، زندگی، طبیعت، آزادی و جست‌وجوگری. ژید هر لحظه پذیرای جهان بودن، جهان را تماما دیدن و زیستن، و از لحظه سرشار شدن را، هدیه‌‌ی زندگی و زنده بودن می‌داند.
از نظر ژید سعادت انسان درگرو پیشامدها و مادیات نیست بلکه آنچه انسان را به راستی سعادتمند می کند شور و شوق زندگی ست و دیوانه وار دوست داشتن.
ژید معتقد است انسان برای آنکه بتواند خود را بشناسد باید از قید همه ی آموخته‌های پیشینش رها شود وزندگی را آزادانه و با نگاهی نو تجربه کند. در جایی شاعر، به شاگردش ناتانائل می گوید: «کتابم را دور بیانداز و اجازه نده حقیقت تو را به جز خودت کس دیگری تعیین کند.
ژید معتقد است انسان باید خود را از قید و بند وابستگی های دنیا و مخصوصا از پول و خانواده رها کند و از ناتانائل می خواهد که اجازه ندهد زندگی را دیگران برایش تعریف کنند و تشویقش می کند هموارهعدر جست و جوی حقیقت باشد و هرگز زندگی را را قربانی آرمان‌های از پیش تعیین شده نکند.
به نظر شما جای کدام رمان فرانسوی در فهرست ما خالی بود؟